Η ανάγκη για έναν μακροπρόθεσμο, εθνικό σχεδιασμό στην Παιδεία βρέθηκε στο επίκεντρο της παρέμβασης της υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφίας Ζαχαράκη, στη Βουλή, κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού. Με σαφή πολιτικό και θεσμικό μήνυμα, η υπουργός έθεσε το πλαίσιο για μια ευρεία Εθνική Συμφωνία με ορίζοντα το 2040, υπογραμμίζοντας ότι το σχολείο δεν μπορεί να αλλάζει κατεύθυνση με κάθε κυβερνητική θητεία.
Παιδεία ως εθνική επένδυση με βάθος χρόνου
Η Σοφία Ζαχαράκη τόνισε ότι υπάρχουν κοινοβουλευτικές στιγμές που κρίνονται όχι από την ένταση της αντιπαράθεσης αλλά από το βάθος της ευθύνης. Όπως ανέφερε, η Παιδεία αποτελεί τη σημαντικότερη μακροπρόθεσμη επένδυση για την εθνική συνοχή, την κοινωνική δικαιοσύνη και την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Σημείωσε ότι η συζήτηση διεξάγεται σε μια περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα έχει ανακτήσει αξιοπιστία και κύρος, με την κυβέρνηση να αναλαμβάνει το πολιτικό κόστος των μεταρρυθμίσεων και της ρήξης με παθογένειες του παρελθόντος.
Αυξημένος προϋπολογισμός και σχέδιο αλλαγής
Η υπουργός υπογράμμισε ότι ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Παιδείας δεν αποτυπώνει απλώς αριθμητική αύξηση πόρων, αλλά μια συνολική αρχιτεκτονική αλλαγής στη δημόσια εκπαίδευση. Από το 2019 έως σήμερα, οι πόροι έχουν αυξηθεί κατά σχεδόν 22%, με τον φετινό προϋπολογισμό να ανέρχεται στα 6,87 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 700 εκατ. ευρώ. Όπως τόνισε, οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι και απαιτείται δίκαιη και ορθολογική κατανομή τους, με απόλυτη προτεραιότητα το δημόσιο σχολείο.
Ψηφιακά εργαλεία και στελέχωση των σχολείων
Η Σοφία Ζαχαράκη ανακοίνωσε τη δημιουργία εντός του 2026 της ψηφιακής πλατφόρμας EduPlan, η οποία θα αξιοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για την πρόβλεψη αναγκών, την έγκαιρη στελέχωση των σχολείων και την κάλυψη των κενών. Παράλληλα, επισήμανε ότι από το 2020 έως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 48.548 διορισμοί μόνιμων εκπαιδευτικών, ο μεγαλύτερος αριθμός στην ιστορία του εκπαιδευτικού συστήματος, ενώ το 2025 έγιναν 8.900 νέοι διορισμοί και περίπου 45.000 προσλήψεις αναπληρωτών.
Ειδική Αγωγή, ισότητα και Ψηφιακό Φροντιστήριο
Η υπουργός χαρακτήρισε το 2026 χρονιά-ορόσημο για την Ειδική Αγωγή, αναφέροντας ότι ιδρύθηκαν 3.448 νέα Τμήματα Ένταξης, οκτώ νέα σχολεία Ειδικής Αγωγής και 600 Σχολικά Δίκτυα Υποστήριξης με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς. Παράλληλα, τόνισε ότι το Ψηφιακό Φροντιστήριο και η Ενισχυτική Διδασκαλία στοχεύουν στη μείωση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων, ανακοινώνοντας τη διεύρυνση των ζωντανών μαθημάτων στην Α’ και Β’ Λυκείου. Όπως ανέφερε, χιλιάδες μαθητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό έχουν ήδη ωφεληθεί από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία.
Από την αποστήθιση στην κατανόηση
Στο πεδίο του περιεχομένου της εκπαίδευσης, η Σοφία Ζαχαράκη σημείωσε ότι προχωρούν 123 νέα Προγράμματα Σπουδών, με έμφαση στη γλώσσα, τα μαθηματικά, τις φυσικές επιστήμες, την κριτική σκέψη και τις δεξιότητες ζωής. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, στόχος είναι η μετάβαση από το σχολείο της αποστήθισης στο σχολείο της ουσιαστικής κατανόησης.
Υποδομές, καινοτομία και επιλογές εντός του δημόσιου σχολείου
Η υπουργός αναφέρθηκε στο πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου», μέσω του οποίου θα αναβαθμιστούν 2.500 σχολεία την επόμενη τριετία, με προϋπολογισμό 650 εκατ. ευρώ, ενώ ήδη έχουν ανακαινιστεί 431 σχολικές μονάδες. Υπογράμμισε ότι τα Πρότυπα, Πειραματικά και Ωνάσεια Σχολεία δεν αποτελούν σχολεία ελίτ, αλλά πεδία εφαρμογής παιδαγωγικών καινοτομιών που επεκτείνονται και στην Περιφέρεια.
Εθνικός Διάλογος και σχολείο του 2040
Κλείνοντας, η Σοφία Ζαχαράκη έθεσε την ανάγκη για έναν ουσιαστικό Εθνικό Διάλογο με στόχο μια νέα Παιδαγωγική και Κοινωνική Συμφωνία για το σχολείο του 2040, με αιχμή το Εθνικό Απολυτήριο. Όπως τόνισε, ο διάλογος αυτός δεν αποτελεί άλλοθι καθυστέρησης, αλλά πρόσκληση ευθύνης, ώστε να διαμορφωθεί ένας σταθερός πυρήνας ποιότητας και δικαιοσύνης που δεν θα αλλάζει με κάθε κυβέρνηση. «Το πραγματικό δίλημμα», σημείωσε, «είναι αν θα συνεχίσουμε να διαφωνούμε για να μην αλλάξει τίποτα ή αν θα τολμήσουμε να συμφωνήσουμε για να αλλάξουν όλα όσα κρατούν πίσω το σχολείο».
